De bedoeling van conservatoir beslag is het ‘bewaren’ van vermogensbestanddelen, zodat u zich daar op kan verhalen bij winst.
Wat is van belang?
Voorafgaand aan of tijdens een dergelijke procedure kan het interessant zijn om (als verrassing voor de andere partij) conservatoir – bewarend – beslag te leggen.
Conservatoir beslag kan alleen gelegd worden na toestemming van de rechter, waartoe uw advocaat een verzoek indient (het verzoek om verlof). De rechter beslist meestal binnen enkele dagen en er wordt meestal geen zitting wordt gehouden.
De rechter oordeelt alleen of er beslag mag worden gelegd en deze toestemming wordt in veel gevallen verleend. De rechter oordeelt niet over de vordering en beoordeelt niet of u gelijk heeft. Dat is aan de bodemrechter, in de daaropvolgende gerechtelijke procedure. Achteraf kan u daarom ten onrechte beslag hebben gelegd; in beginsel bent u dan aansprakelijk voor de schade die daardoor is ontstaan.
Kort overzicht
In een notendop gaat het om de volgende kosten en risico’s:
- U bent de kosten van griffierecht verschuldigd en van de deurwaarder;
- De wederpartij (of een andere belanghebbende) kan een kort geding aanvangen om het beslag opgeheven te krijgen (met de kosten en risico’s van een gerechtelijke procedure);
- De wederpartij kan vervangende zekerheid aanbieden. Afdoende zekerheid moet u aanvaarden, met opheffing van het beslag;
- Achteraf is een beslagleggende partij risicoaansprakelijk voor de ontstane schade, indien het beslag niet gelegd mocht worden;
En verder:
- Beslag schept geen voorrang; bijv. hypotheekhouders of de Belastingdienst hebben en houden hun voorrang (zij krijgen eerst betaald, ook als een object wordt geveild door de beslaglegger);
- Ook moet een beslaglegger de opbrengst delen met andere beslagleggers (met een even sterk recht), ook als zij later beslag hebben gelegd. Dat delen gaat naar de grootte van de vordering van iedere schuldeiser. Andere beslagleggers kunnen inbreuk maken op de “bevriezing” die u heeft willen bereiken met het conservatoire beslag;
- Om het conservatoire beslag te handhaven moet tijdig een bodemprocedure aangevangen worden (meestal binnen 14 dagen na het verlof van de rechter). U moet na een conservatoir beslag dus procederen; u moet door;
- bij faillissement of WSNP vervallen alle beslagen. In faillissement gaat de curator over tot het te gelde maken van het vermogen en uitkering daarvan (conform rang). Een WSNP-situatie is iets afwijkend, maar leidt -evenals bij een faillissement- naar verwachting (doorgaans) tot geen of een lage uitkering.
En wat nog meer?
Meestal oordeelt de rechter zonder een zitting over het verzoek om conservatoir beslag te mogen leggen, zodat het “verrassingselement” van het beslag behouden blijft. Maar in sommige gevallen is een zitting wel vereist, bijvoorbeeld bij een conservatoir beslag op loon.
De kosten van de beslaglegging kunnen aanzienlijk oplopen, bijvoorbeeld als er beslag dient te worden gelegd onder velerlei partijen of op onroerende zaken.
Een deel van de kosten van het beslag worden beschouwd als proceskosten en daarover wordt beslist in de gerechtelijke bodemprocedure.
Er zijn velerlei soorten vermogensbestanddelen waarop beslag kan worden gelegd, met ieder (deels) eigen regels, zoals bij beslag op aandelen of op cryptomunten, tokens etc.
Discussie met velerlei partijen is daarbij niet uitgesloten